Zaburzenia rozwoju orientacji przestrzennej u dzieci. Jak sobie z nimi radzić?

Deficyty rozwoju orientacji przestrzennej u dzieci. Jak sobie z nimi radzić?

Orientacja przestrzenna to złożony proces, w którym człowiek zdobywa świadomość własnego ciała i jego położenia w przestrzeni. U dzieci proces ten rozpoczyna się w już kilka miesięcy życia. Zaburzenia orientacji przestrzennej mogą objawiać się trudnościami w identyfikacji lewej i prawej strony ciała, myleniem kierunków przestrzennych, oraz słabym rozumieniem poleceń związanych z przyimkami przestrzennymi. Dzieci mogą mieć problemy z pokazywaniem poszczególnych części ciała, mylić kierunki takie jak góra-dół czy przód-tył, czy mylić strony ciała.
W efekcie u dziecka może pojawić się niechęć do zabaw konstrukcyjnych, problemy z lustrzanym pismem, trudności w zapamiętywaniu miejsc, a także wykonywaniem uproszczonych rysunków postaci ludzkiej. Dodatkowo, dzieci mogą mieć problemy z prawidłowym planowaniem wyrazów na stronie zeszytu oraz napotkać trudności w nauce przedmiotów wymagających orientacji przestrzennej, takich jak geografia czy geometria.

Rozwój orientacji przestrzennej – proste ćwiczenia z dzieckiem

Rozwijanie orientacji przestrzennej u dzieci w domowym środowisku może być efektywne dzięki różnorodnym ćwiczeniom i zabawom. Ważnym elementem jest nauka rozpoznawania i nazewnictwa własnego ciała, co można osiągnąć poprzez gry takie jak “Simon mówi” czy zabawa „Oko, ucho, ręka, nos” gdzie dziecko musi dotknąć określonej części ciała. Kolejnym krokiem jest rozwijanie umiejętności orientacji w przestrzeni względem własnego ciała, co można ćwiczyć poprzez zabawy wymagające określenia położenia przedmiotów w stosunku do siebie.
Orientacja w przestrzeni względem innych osób lub przedmiotów również jest kluczowa. Zabawy, które wymagają od dziecka określania, gdzie znajduje się inna osoba lub przedmiot w stosunku do niego, są tutaj pomocne. Dodatkowo, umiejętność orientacji na kartce papieru można rozwijać poprzez rysowanie map skarbów czy planów, co uczy dzieci planowania przestrzennego i umieszczania obiektów na płaskiej powierzchni.

Uniwersalne metody rozwijania orientacji przestrzennej obejmują zabawy klockami, gdzie dzieci układają konstrukcje według wzoru lub własnej wyobraźni, układanie puzzli, tangramów, kostki Tetris, czy mozaiki.
Świetne są także zabawy ruchowe, takie jak gry z piłką (nauka koordynacji oko – ręka) czy pokonywanie toru przeszkód. Są one doskonałym sposobem na rozwijanie tej umiejętności, wymagając od dziecka świadomości własnego ciała i jego członków w przestrzeni. Tutaj w zasadzie będzie doskonały każdy rodzaj sportu, ponieważ każdy wzmacnia koordynację ruchową i orientację w przestrzeni.

W serii naszych wpisów przeczytasz również o następujących deficytach rozwojowych:

1. Zaburzenia mowy.
2. Zaburzenia percepcji wzrokowej.
3. Zaburzenia percepcji słuchowej.
4. Problemy z orientacją przestrzenną.
5. Problemy w obszarze dużej i małej motoryki.
6. Zaburzenia w obszarze emocji.