38. tydzień ciąży – gotowość na finisz: co u Ciebie, co u dziecka i jak rozpoznać start porodu

38 tydzień to pełen termin. Poród może zacząć się w każdej chwili i nie będzie to „za wcześnie”. Poniżej masz konkrety: jak rozwija się dziecko, co czuje Twoje ciało, jakie sygnały są normalne, a kiedy jedziemy do szpitala. Bez ozdobników, za to rzeczowo.

Co dzieje się z dzieckiem w 38. tygodniu

Większość maluchów waży teraz około 3000–3400 g i mierzy mniej więcej 49–51 cm. Płuca są dojrzałe funkcjonalnie, skóra gładka, część mazi i meszku już zniknęła. Zwykle ułożenie jest główkowe. Ruchy są mocne, ale bardziej przesuwające – miejsca jest mało. Czkawka nadal może pojawiać się codziennie.

Objawy u mamy – co zwykle jest „w normie”

• Twardnienia brzucha (Braxton-Hicksa) – nieregularne, krótkie, ustępują po odpoczynku i wodzie.

• „Zjazd” brzucha – łatwiej oddychać, ale częściej odwiedzasz toaletę.

• Bóle krzyża i spojenia – wynik obciążenia i działania hormonów. Pomagają krótkie ćwiczenia stabilizujące i zmiany pozycji w ciągu dnia.

• Obfitsza wydzielina – bywa normalna na finiszu.

• Uczucie prądu w kroczu lub pachwinach – to ucisk główki na nerwy miednicy.

Jeśli pojawią się nagłe, znaczne obrzęki twarzy/rąk, ból głowy, mroczki, ból pod prawym łukiem żebrowym, wysokie ciśnienie – to sygnały alarmowe, wymagają pilnej oceny.

Ruchy dziecka – jak je obserwować teraz

Najważniejszy jest Twój stały wzorzec. Maluch ma mniej miejsca, ale powinien ruszać się regularnie jak na Wasz standard. Wyraźna, dłuższa „cisza” albo nagła zmiana charakteru ruchów = kontakt z położną/lekarzem.

Skurcze: przepowiadające vs poród – szybka ściąga

• Przepowiadające: nieregularne, siła nie narasta, mijają po odpoczynku i nawodnieniu.

• Poród: skurcze są regularne, z czasem gęstsze i dłuższe, rośnie ich siła. Dochodzi ból w krzyżu/podbrzuszu, brzuch „pracuje” inaczej niż dotąd.

• Odejście wód: wodnisty, ciągły wyciek – nawet bez skurczów jedziesz na ocenę.

Kiedy jedziemy do szpitala

• Skurcze co 5–7 minut przez 60–90 minut (przy pierwszym porodzie często szybciej).

• Odejście wód płodowych.

• Żywoczerwone krwawienie.

• Wyraźnie mniejsze lub nietypowe ruchy dziecka.

• Silny ból brzucha, gorączka z dreszczami, objawy nadciśnienia/stanu przedrzucawkowego.

Badania i wizyty około 38. tygodnia

Powinnaś mieć wynik GBS (wymaz z 35.–37. tygodnia).
Na wizycie: ciśnienie, masa ciała, badanie ogólne moczu według zaleceń, ocena wysokości dna macicy i ułożenia dziecka. Jeśli były wskazania (np. mniejsze wzrastanie, wody), lekarz zaplanuje dodatkowe USG/CTG.

Jedzenie, picie i suplementy – spokojnie, bez zmian na ostatnią chwilę

Zostajemy przy prostym schemacie: częściej i mniejsze porcje. Warzywa, pełnoziarniste produkty, różne źródła białka, zdrowe tłuszcze. Na zgagę pomaga przerwa między kolacją a snem i spanie z nieco uniesioną górą. Pij wodę w rytmie dnia. Suplementy trzymaj tak, jak zalecił lekarz: kwas foliowy, witamina D, jod; żelazo tylko przy wskazaniach z badań, DHA indywidualnie.

Co z ruchem, oraz pracą?

Jeśli ciąża przebiega bez powikłań, możesz spacerować, pływać, robić spokojną stabilizację i lekkie rozciąganie. W pracy siedzącej rób przerwy co 45–60 minut, w stojącej proś o rotację zadań. Seks bywa możliwy, o ile czujesz się komfortowo i nie ma przeciwwskazań – słuchaj ciała.

Sen, pozycje, ergonomia

Lewy bok przeważnie najwygodniejszy. Poduszka między kolana i cienka pod brzuchem ułatwiają noc. Przy biurku: ekran na wprost, podparcie lędźwi, częste zmiany pozycji. W aucie pas zawsze: dolny pod brzuchem na biodrach, górny między piersiami; przerwy co 1–2 godziny.

Co warto mieć na później – baza na 0–6 miesięcy

Na spokojnie dołóż kilka rzeczy, które przydadzą się po powrocie ze szpitala i w kolejnych tygodniach: muślinowe pieluszki i większy otulacz, kocyk całoroczny, delikatne emolienty do mycia i krem na odparzenia z krótkim składem, termometr i aspirator do nosa, nożyczki do paznokci z zaokrąglonymi końcówkami.
Poduszka do karmienia ułatwi przystawianie i odciąży barki, a butelka z wolnym przepływem i zapas smoczków w dwóch rozmiarach uratują sytuację „awaryjną” (nawet jeśli planujesz wyłącznie karmienie piersią).
Do zabawy od startu: książeczki kontrastowe, mata z pałąkiem, prosta karuzela nad łóżeczko; po 3. miesiącu dołóż miękki gryzak i lekką grzechotkę.
Przy zakupach patrz na certyfikaty (np. OEKO-TEX Standard 100, EN71), sposób prania i możliwość dopasowania rozmiaru lub przepływu – to robi różnicę na co dzień.

Torba do porodu – co warto mieć dopięte

• Dokumenty: dowód, karta ciąży, wyniki (grupa krwi, GBS, USG, OGTT).

• Dla Ciebie: koszule do porodu/karmienia, szlafrok, klapki, skarpetki, wkładki laktacyjne, biustonosz do karmienia, podpaski poporodowe, butelka na wodę, drobne przekąski, ładowarka, balsam do ust.

• Dla dziecka: pieluszki, 2–3 komplety ubranek 56–62, czapeczka, kocyk, 2–3 pieluszki muślinowe, ręcznik z kapturem.
  Plan porodu miej pod ręką i omówiony z położną.

Małe przygotowania w domu

Zorganizuj kącik przewijania i miejsce do spania dziecka. Wypierz i wysusz tekstylia w delikatnym środku, schowaj w zasięgu ręki pieluszki muślinowe, kocyk, podstawowe kosmetyki dla noworodka. Nie potrzebujesz wszystkiego naraz – wystarczy baza na pierwsze dni.

FAQ

Czop śluzowy odchodzi, ale skurczy brak. Czekać?
Tak. Czop może odchodzić dniami. Jedź szybciej, jeśli odejdą wody, pojawi się krwawienie albo regularne, narastające skurcze.

Ruchy są inne niż miesiąc temu. To normalne?
Tak, przestrzeń jest mniejsza. Ważne, by ruchy były regularne w Twoim typowym rytmie. Dłuższa cisza – kontakt z położną/lekarzem.

Czy muszę liczyć skurcze stoperem?
Tak, gdy stają się regularne i mocniejsze. Jeśli mijają po prysznicu i odpoczynku, to jeszcze przepowiadające.

Czy mogę jeszcze ćwiczyć i chodzić na basen?
Przy ciąży niepowikłanej – tak, łagodnie. Spacer, pływanie, oddech, stabilizacja. Unikaj podskoków i dźwigania.

Brzuch „opadł”. Czy poród zacznie się szybciej?
Może, ale nie musi. Często to tylko wstawienie główki. Obserwuj skurcze i ruchy, reszta zadziała w swoim czasie.

To już końcówka. Stawiaj na proste rzeczy: jedzenie regularnie, woda, trochę ruchu, sen, obserwacja ruchów dziecka i gotowa torba. Reszta przyjdzie krok po kroku. Jeśli coś budzi wątpliwości – lepiej zapytać raz za dużo niż raz za mało.