40. tydzień ciąży – co teraz, kiedy jechać, co z porodem po terminie

Dotarłaś do mety. Kalendarz pokazuje termin porodu, a ciało wysyła sygnały różnej jakości. Jednego dnia spokój, drugiego pytanie czy to już. Poniżej masz konkrety na 40. tydzień: co zwykle czuje mama, jak zachowuje się dziecko, co oznaczają skurcze, kiedy jechać do szpitala i jak wygląda postępowanie, gdy poród jeszcze nie startuje.

Co dzieje się z dzieckiem w 40. tygodniu

Waga przeciętnie 3200–3600 g, długość ok. 50–52 cm. Skóra gładka, maź płodowa głównie w fałdkach. Ułożenie zwykle główkowe. Ruchy są mocne, bardziej przesuwające niż akrobatyczne, ale mają być wyczuwalne regularnie według Twojego wzorca.

Co czuje Twoje ciało teraz

• twardnienia brzucha częściej niż w poprzednich tygodniach

• ucisk w miednicy, „kłucia” w pachwinach od wstawionej główki

• ciągnięcie w krzyżu, pobolewanie jak na miesiączkę

• wydzielina bardziej obfita, czasem odejście czopa śluzowego (może być podbarwiony krwią)

• sen w kratkę, szybkie męczenie się przy dłuższym chodzeniu

Objawy alarmowe: nagły, znaczny obrzęk twarzy i rąk, ból głowy z mroczkami, ból pod prawym łukiem żebrowym, wysokie ciśnienie, żywoczerwone krwawienie, wodnisty ciągły wyciek, utrzymująco mało ruchów dziecka, gorączka z dreszczami. Z tym nie czekasz.

Ruchy dziecka – jak je oceniać w terminie

Patrzysz na swój stały wzorzec. Dziecko ma mniej miejsca, ale ma się ruszać w znany Ci sposób. Jeśli przez kilka godzin jest wyraźnie ciszej niż zwykle albo charakter ruchów nagle się zmienia – kontakt z położną lub lekarzem.

Skurcze przepowiadające a poród – szybka ściąga

• Przepowiadające: nieregularne, siła nie narasta, mijają po prysznicu i wodzie.

• Poród: skurcze stają się regularne, odstępy się skracają, rośnie czas trwania i nasilenie, często dołącza ból krzyża i „ciągnięcie” w podbrzuszu.

Kiedy jedziesz do szpitala

• skurcze co 5–7 min przez 60–90 min (przy pierwszym porodzie często przyjeżdżamy szybciej)

• wodnisty, ciągły wyciek – nawet bez skurczów

• żywoczerwone krwawienie

• wyraźnie mniejsze lub nietypowe ruchy dziecka

• silny ból, gorączka, objawy stanu przedrzucawkowego

Wizyta na termin – co zwykle się dzieje

Na kontroli: ciśnienie, masa ciała, badanie ogólne moczu według zaleceń, ocena wysokości dna macicy i ułożenia dziecka. Często pojawia się KTG do oceny dobrostanu płodu i skurczów. Lekarz może zaproponować badanie pochwowe, ocenę szyjki (skala Bishopa), czasem delikatne oddzielenie dolnego bieguna pęcherza (tzw. „membrane sweep”) – to metoda naturalnej stymulacji, decyzję podejmujesz świadomie po rozmowie.

Gdy poród nie startuje w 40. tygodniu

To nadal norma. Zwykle plan to: częstsze kontrole KTG/USG (ilość wód, przepływy), obserwacja ruchów, rozmowa o kolejnych krokach. Temat indukcji porodu pojawia się bliżej 41.–42. tygodnia lub wcześniej, gdy są ku temu wskazania medyczne (np. wyniki badań, stan mamy, dobrostan dziecka). Metody indukcji omawiasz z lekarzem: od balonika/cewnika przez prostaglandyny po oksytocynę – dobór zależy od szyjki i sytuacji klinicznej.

Co realnie pomaga czekać mądrze

• ruch w bezpiecznej formie: spacer, schody w spokojnym tempie, pozycje wertykalne w domu

• ciepły prysznic, ćwiczenia oddechowe, rozluźnianie bioder na piłce

• jedzenie prosto i regularnie, dużo wody małymi łykami

• sen, drzemki; noc przed porodem bywa krótka – odpocznij zawczasu

• wsparcie bliskiej osoby i ułożony plan dojazdu

Jedzenie, nawodnienie, suplementy – bez zwrotów akcji

Zostajesz przy sprawdzonym rytmie: częściej i mniej, warzywa, pełnoziarniste produkty, białko z różnych źródeł, zdrowe tłuszcze. Pij wodę równomiernie przez dzień, na zgagę pomagają małe porcje i przerwa między kolacją a snem. Suplementy trzymaj wg zaleceń (kwas foliowy, witamina D, jod; żelazo tylko na podstawie wyników, DHA indywidualnie).

 Co musisz wiedzieć o aktywnościach fizycznych

Jeśli ciąża niepowikłana: spacery, łagodna stabilizacja, rozciąganie bez gwałtownych ruchów. Seks bywa możliwy, o ile nie ma przeciwwskazań i czujesz się komfortowo. W pracy biurowej częste przerwy, przy pracy stojącej proś o lżejsze zmiany. W aucie pas zawsze: dolny pod brzuchem, górny między piersiami.

Sen i ergonomia na finiszu

Lewy bok zwykle najwygodniejszy. Poduszka między kolana i cienka pod brzuchem naprawdę pomagają. W ciągu dnia zmieniaj pozycję co 45–60 minut, unikaj długiego stania lub siedzenia „na sztywno”.

Torba do porodu – już gotowa i pod ręką

Dokumenty (dowód, karta ciąży, wyniki: grupa krwi, GBS, USG, OGTT), ładowarka, woda, przekąski, balsam do ust. Dla Ciebie: koszule do porodu i karmienia, szlafrok, klapki, wkładki laktacyjne, biustonosz do karmienia, podpaski poporodowe. Dla dziecka: pieluszki, 2–3 komplety ubranek 56–62, czapeczka, kocyk, 2–3 pieluszki muślinowe, ręcznik z kapturem. Plan porodu miej wydrukowany i omówiony.

Krótka checklista na spokojną głowę

• telefon do osoby towarzyszącej naładowany

• trasa do szpitala sprawdzona w różnych porach dnia

• plan dla starszego dziecka lub zwierzaka

• tankowanie auta i gotówka na parking

• lista kontaktów: położna, lekarz, szkoła rodzenia

FAQ

Termin minął o kilka dni. To powód do niepokoju?
Nie. To częste. Zwykle włączają się częstsze kontrole KTG/USG i rozmowa o planie na kolejne dni.

Ruchy są inne niż miesiąc temu. To normalne?
Tak, miejsca jest mało, ruchy są bardziej przesuwające. Muszą być regularne według Twojego wzorca. Dłuższa cisza – kontakt.

Czy mogę coś zrobić, żeby poród ruszył?
Ruch, pozycje wertykalne, relaks, ciepły prysznic. Domowe „metody” omów z położną. Gdy są wskazania, start porodu planuje się medycznie.

Skurcze były, ustały. Zaczyna się od nowa. To normalne?
Tak, prolog bywa falami. Kiedy robią się regularne i mocniejsze, licz odstępy i szykuj wyjazd.

Czy seks albo stymulacja brodawek mogą przyspieszyć akcję?
Mogą nasilić skurcze u części kobiet, ale nie zawsze i nie u każdej to bezpieczne. Decyzję podejmij po rozmowie z prowadzącym.