Zabawki wg metody Montessori

Wychowanie Montessori - dowiedz się dlaczego warto i jak je wprowadzić. Wybierz polecane zabawki montessori. Zobacz więcej!

Metoda Montessori cieszy się współcześnie bardzo dużym zainteresowaniem wśród rodziców. Różnice między tą metodą a tradycyjnym wychowaniem są spore. Zasady, którymi kieruje się metoda Montessori, wzbudzają często wątpliwości. Warto jednak poznać najważniejsze założenia podejścia do najmłodszych, opracowanego przez Marię Montessori. Na czym polega i jak wprowadzić ją w wychowanie własnych dzieci?

Metoda Montessori – o co tak naprawdę chodzi?

Marie Montessori była lekarką mieszkającą we Włoszech. Nie należała do zwolenniczek tradycyjnego sposobu wychowywania i edukacji dzieci. Wychodziła z założenia, że dyscyplina i tłumienie naturalnej ciekawości u najmłodszych to jedne z elementów, których w wychowaniu powinno być znacznie mniej. Uważała, że dzieci rozwijają się w swoim własnym tempie, a zadaniem rodziców jest obserwowanie i zapewnienie warunków do wykształcenia samodzielności we wszystkich dziedzinach życia.

Rozwijając tą metodę wychowawczą określiła cztery kluczowe fazy rozwoju dziecka:

• odkrywcy – trwająca od urodzenia do mniej więcej szóstego roku życia. W tej fazie dziecko poznaje świat i naśladuje rodziców, a jego umysł jest najbardziej chłonny,
• świadomego odkrywcy – pomiędzy 6. a 12. rokiem życia u dziecka pojawia się etap rozwoju wyobraźni i myślenia abstrakcyjnego. Właśnie tą fazę możemy nazwać fazą świadomego odkrywania.
• poszukiwania swojego miejsca w społeczeństwie – pomiędzy 12. a 18. rokiem życia, czyli w okresie tzw. buntu młodzieńczego, dziecko poszukuje swojej tożsamości,
• kreowania świata wokół siebie – po osiemnastym roku życia jednostka zaczyna kreować świat wokół siebie, a także doskonalić swój charakter.

Jakie zasady stosuje się w metodzie Montessori?

Kluczowym założeniem metody Montessori jest teza, że każde dziecko jest zdolne do nauki, a rodzice mają ten proces jak najbardziej ułatwiać. W jaki sposób? Poprzez podążanie za dziećmi. Wynika to z tego, że dzieci zdobywają wiedzę i umiejętności poprzez własną aktywność, która w pierwszych latach życia jest aktywnością spontaniczną. Zatem zamiast narzucać określone aktywności rodzic lub nauczyciel powinien podążać za aktywnością dziecka. Ten proces podążania powinien wynikać z procesu obserwacji pociechy, jak również uszanowania jej odrębności i inności.

Każde dziecko rozwija się we własnym tempie, więc jeśli dasz mu określoną dawkę swobody sprawisz, że jego rozwój będzie bardziej harmonijny. Metoda Montessori stawia także na samodzielność i naukę poprzez działanie. Wszystko oczywiście powinno odbywać się w stworzonych w domu lub przedszkolu warunkach do uczenia się, a także możliwości inicjowania różnych aktywności. Jak to zrobić? Warto wprowadzić zabawki montessori, które pomogą rozwijać wspomnianą cechę.

Zabawki montessori – jak z nich korzystać?

Stawiając na piedestale samodzielność dziecka metoda Montessori wykorzystuje zabawki, które są także pomocami dydaktycznymi. Jednakże takie zabawki powinny być:

• wykonane z naturalnych materiałów,
• wysokiej jakości,
• przedstawiające świat rzeczywisty.

Zatem natura i realizm to podstawowe wymagania stawiane zabawkom. Zakładając, że chcemy, aby dziecko poznawało otaczający świat, wybieramy zabawki w pewien sposób do niego nawiązujące (np. figurki zwierząt, w realistycznych kolorach). Wybór zabawek dostępnych na rynku jest naprawdę duży.

Poniżej kilka propozycji, które są warte polecenia i sprawdzą się jako zabawka montessori. Są to wybrane zabawki dla 2 latka, 3 latka i 4 latka, z zaznaczeniem, że idealny moment na rozpoczęcie wdrażania wychowania metodą Montessori to ukończenie przez dziecko 2,5 roku życia.

• Tęcza Grimm’s – drewniana zabawka, której zadaniem jest ćwiczenie wyobraźni i koordynacji ruchowej dziecka. Uniwersalna, polecana jest zarówno dla maluchów, jak i dla trochę starszych pociech. Można wykorzystać ją nie tylko do nauki kolorów, ale też tworzenia tuneli, domków lub zjeżdżalni. Zabawka zapewnia niemalże nieograniczone możliwości dla wyobraźni dziecka. Tęcza Grimm’s to w zasadzie doskonały przykład zabawki Montessori.

• Figurki zwierząt – wybierając zabawkę dla dziecka, warto zwrócić uwagę na jej wartość dydaktyczną. Figurki zwierząt doskonale zajmą malucha zabawą, pozwolą lepiej poznać otaczający świat, a także sprawią, że dziecko już od małego będzie w pewien sposób wrażliwe na przyrodę. O to właśnie chodzi w wybieraniu zabawek montessori.

• Figurka konia – zwierzęta niezwykle ciekawią dzieci, dlatego warto umożliwić im ich poznanie w formie jak najbardziej odzwierciedlającej rzeczywistość. Pomocna będzie figurka konia, który wygląda “jak żywy”.

• Podświetlana tablica do rysowania – to zabawka dedykowana starszym dzieciom. Doskonale się sprawdzi zarówno do nauki jak i doskonalenia techniki rysowania. Korzystanie z niej to nie tylko frajda i rozwijanie wyobraźni, ale też świetny sposób na ćwiczenie motoryki małej, czyli dłoni i palców.

• Książki dla dzieci - książki tradycyjne, książki 3D, książeczki sensoryczne to doskonała możliwość, by zapoznawać dziecko z rzeczywistością, a następnie stopniowo wprowadzać fikcję. Nic chyba tak nie tworzy więzi z dzieckiem jak wspólne wieczorne czytanie i opowiadanie.

Jak wdrożyć metodę Montessori?

Zaznajomienie się z zasadami metody to jedno, jednak wdrożenie ich w życie często stanowi pewien problem. Poniżej kilka wskazówek, które ułatwią wprowadzenie metody. Oczywiście to temat rzeka i warto go zgłębić do czego gorąco zachęcamy😊. Otoczenie dziecka powinno w jak najwyższym stopniu umożliwiać mu rozwój i sprzyjać spontaniczności. Zatem podstawą jest takie rozmieszczenie zabawek i pomocy dydaktycznych, by znajdowały się one na wysokości malucha. Dzięki temu odkrywając świat będzie miał możliwość sięgnąć po zabawkę całkowicie spontanicznie.

Świetnym rozwiązaniem jest również zaopatrzenie się w dostosowane do wzrostu dziecka meble, dzięki czemu naśladowanie rodziców przy wykonywaniu codziennych czynności jest dużo prostsze. Oczywiście to nie musi być cały pokój, ale wystarczy np. drewniana kuchnia dla dziecka. Większe pole do działań w tym zakresie mają przedszkola Montessori, ponieważ zwykle ich wnętrza są projektowane pod tę metodę, co trudno osiągnąć w warunkach domowych. W kontekście rozwoju dziecka takie proste dostosowanie jego pokoju może zwiększyć np. zaangażowanie w przygotowywanie posiłków czy sprzątanie po posiłku i zabawie.

Co z zabawkami? Zamiast plastikowych lalek i samochodzików wywrotek, pomyśl o zabawkach typu drewniane puzzle, tęcza Grimm’s i figurki zwierząt, instrumenty dla dzieci i sporo innych zabawek jak klocki drewniane, zestawy konstrukcyjne, zestawy artystyczne, zabawki sensoryczne dostępnych w dobrych sklepach z zabawkami. Pięknie wykonane i przyjazne dziecku zabawki montessori sprawiają, że uczenie się nowych rzeczy jest doskonałą zabawą. Jednocześnie pomagają w optymalny sposób wykorzystać naturalne zdolności i umiejętności malucha.

Zalety filozofii Montessori

Omówiona metoda wspierania rozwoju dziecka bazuje na angażującej nauce i wykorzystywaniu indywidualnych predyspozycji. W efekcie każde dziecko może skorzystać z bardziej zindywidualizowanej ścieżki rozwoju. Dodatkowo dzieci, które nie znają ocen, nagród ani kar, rozwijają się szybciej. Rozwijana jest ich naturalna, wewnętrzna (a nie zewnętrzna jak w przypadku nagród i kar) motywacja do poznawania świata, co stanowi bardzo ważny krok w rozwoju osobistym w dalszych latach życia.

Rolą rodzica w tej metodzie jest obserwowanie i mądre wspieranie rozwoju dziecka, w którym słowo „umiar” to słowo klucz. Według Marii Montessori maluch nie potrzebuje kilku rzeczy o podobnej zasadzie działania, więc po co zasypywać dziecko zabawkami o podobnym działaniu? Ważną zasadą jest również tzw. izolacja bodźca, która pozwala skoncentrować się na nauce pojedynczej umiejętności. Dzięki koncentracji tę umiejętność nabywa szybciej niż dziecko wielostronnie stymulowane lub co gorsza przebodźcowane.

Ogromną zaletą metody Montessori jest efekt wychowawczy, czyli przede wszystkim to, że maluch staje się szybko bardziej samodzielny i niezależny, co wpływa również na jego pewność siebie. Dzieci wychowywane zgodnie z tą metodą znacznie lepiej potrafią wykorzystywać praktycznie nabyte umiejętności, czy też dużo łatwiej adaptują się do zmian. To niezwykle ważne, bo obecnie dokonujące się zmiany społeczne, technologiczne są niezwykle szybkie.

Założenia filozofii Montessori bez wątpienia pozytywnie wpływają na rozwój dziecka. Nie trzeba jednak posyłać dziecka do prywatnej placówki działającej zgodnie z jej założeniami, by móc czerpać z niej korzyści. Dokonaj drobnych zmian w domu w kwestii zabawek, zmień niektóre swoje metody wychowawcze i obserwuj dziecko i mądrze je wspieraj, a wzmocnisz znacząco jego rozwój. Poznawanie świata takim, jaki jest w połączeniu z dawką samodzielności to świetny start w świat metody Montessori!